Gruszki to owoce, których właściwości i wartości odżywcze są nie do przecenienia. Gruszki, jako jedne z nielicznych owoców, zawierają jod – minerał pozytywnie wpływający na funkcjonowanie tarczycy. Ponadto są skarbnicą boru – minerału poprawiającego pracę mózgu. Dodatkowo gruszki mogą zapobiec udarowi mózgu i rozwojowi nadciśnienia. Gruszki to owoce, których właściwości i wartości odżywcze są doceniane od wieków. Starożytni pili napar z gruszek przy przeziębieniach, gorączce i uporczywym kaszlu. Z kolei pieczone owoce były pomocne w dolegliwościach trawiennych, a smażone stosowano na wzmocnienie. Natomiast współcześni naukowcy polecają gruszki na poprawę pracy mózgu i tarczycy. Gruszki, jako jedne z nielicznych owoców, zawierają jod – minerał pozytywnie wpływający na funkcjonowanie tarczycy. Ponadto na tle innych owoców wyróżniają się zawartością boru – pierwiastka wspomagającego pracę szarych komórek oraz poprawiającego możliwości koncentracji. Bor zapobiega również utracie wapnia z kości, w związku z tym gruszki, ale te dojrzałe, powinny jeść osoby narażone na osteoporozę.
Gruszki – pochodzenie
Gruszki do Europy przybyły ze starożytnej Persji. Na początku gruszki uprawiano tylko na terenie antycznej Grecji, skąd trafiły do Rzymu, gdzie stały się „gwiazdą ogrodów”. Mimo że gruszki były znane od tak dawna, w Zachodniej Europie wyhodowano je dopiero na przełomie XVII i XVIII wieku. Nowe gatunki gruszki spowodowały jej znaczną popularyzację w całej Europie. Największymi plantacjami gruszki mogą poszczycić się Francuzi i Belgowie. To właśnie oni rozpoznali lecznicze właściwości gruszki. Z czasem owoc ten stał się również popularny w Polsce. Grusza to niewielkie drzewo z rodziny różowatych. Najbardziej znanym gatunkiem gruszki jest grusza pospolita. Pierwotnie drzewa te występowały wyłącznie w strefie umiarkowanej Eurazji, nie sięgając tak daleko na północ jak jabłoń, ponieważ wymagania cieplne grusz są wyższe. Gatunków gruszek jest wiele, a ich systematyka nastręcza trudności. Odmiany gruszek bowiem łatwo się ze sobą krzyżują, tworząc liczne podgatunki. Szacuje się, że grusza zawiera od 30 do 60 gatunków. Podczas wielowiekowej uprawy wyselekcjonowano kilka tysięcy odmian gruszek. Grusza to drzewo o wysmukłym kształcie, choć występują również krzewiaste odmiany gruszek. Pędy gruszek są zazwyczaj proste, sztywne, łukowato wygięte i lekko pokryte cieniami. Ich barwa jest zmienna: mogą być zielone, żółtawe, ciemnoczerwone lub brązowe. Liście gruszy są eliptyczne i wydłużone. To one stanowią podstawowe kryterium do oznaczania gatunków gruszek. Kwiaty gruszy zebrane są w baldachogrona, a płatki kwiatowe prawie zawsze mają biały kolor. Owoce gruszy są często wydłużone, przy szypułce nieco stożkowate. W miąższu gruszki występują komórki kamienne. Skórka owocu jest dość gruba, ziarnista, w kolorze żółtym, zielonym lub brązowym, często ordzawiona. Grusze najlepiej rosną w siedliskach żyznych i ciepłych.
Gruszki – właściwości
Gruszki średniej wielkości mają około 60 kalorii, czyli jak na owoc, kalorii w gruszce jest bardzo niewiele. Dzięki małej zawartości kalorii, gruszki można stosować w diecie odchudzającej. Spośród wszystkich składników mineralnych gruszki zawierają najwięcej potasu. Gruszki bogate są jednak także w: fosfor, wapń, magnez, sód, miedź, żelazo, bor oraz jod. Gruszki to bogate źródło kwasów owocowych – jabłkowego i cytrynowego – oraz węglowodanów, pektyny, błonnika i olejków eterycznych. Ponadto gruszki zawierają też witaminy: A, B1, B2, B6, C i PP, dlatego powinna być częstym składnikiem zdrowej diety. W miarę dojrzewania owoców ilość pektyn i kwasów owocowych maleje, rośnie zaś zawartość cukrów. Lecznicze właściwości gruszek znano już od bardzo dawna. Ich spożywanie zalecano m.in. przy chorobach, którym towarzyszyła gorączka, w dolegliwościach trawiennych i przy zatruciach. Gruszka to bardzo zdrowy owoc i wbrew panującej opinii – nie jest ciężkostrawna. Mogą ją nawet jeść osoby z wrażliwym żołądkiem, a startą – można podawać niemowlętom. Kompot z gruszki powinny pić osoby ze stanami zapalnymi układu pokarmowego. Gruszka ma bowiem właściwości przeciwgorączkowe. Miękkie, dojrzałe gruszki pobudzają trawienie i zapobiegają zaparciom. Spożywane w większych ilościach gruszki mogą nawet wywodować biegunkę. Niektóre odmiany gruszek są cierpkie i mało soczyste, bo zawierają dużo garbników. Te gatunki zaleca się właśnie w leczeniu biegunek. Gruszka jako składnik zdrowej diety może również pomóc przy zapaleniu dróg moczowych, kamicy nerkowej i przy stanach zapalnych gruczołu krokowego. Sok z gruszek łagodnie obniża ciśnienie i uszczelnia naczynia włosowate. Natomiast napar ze świeżych gruszek stosowany w formie okładów przyspiesza gojenie się ran i owrzodzeń. W medycynie ludowej napar z gruszek stosuje się przy przeziębieniach, bólach głowy, migrenie, uporczywym kaszlu i gorączce. Poza tym jedzenie gruszek zaleca się ludziom z nadciśnieniem tętniczym i problemami trawiennymi. W gruszkach występują bowiem komórki kamienne – twarde cząstki miąższu – które wspomagają perystaltykę jelit. Także ze względu na tę właściwość, gruszki to dobre owoce na odchudzanie. Ze względu na obecność boru w gruszkach, ich spożywanie ma dobry wpływ na działanie naszego mózgu. Bor pobudza szare komórki do wytężonej pracy oraz poprawia koncentrację. Pierwiastek ten jest również odpowiedzialny za procesy związane z transportem wapnia w organizmie. Zapobiega ubytkom wapnia w kościach, dlatego dojrzałe gruszki powinny jak najczęściej gościć na stole osób narażonych na osteoporozę. Poza tym jako jeden z niewielu owoców gruszka zawiera jod, który pozytywnie wpływa na funkcjonowanie tarczycy.
