Cebula znana jest ze swojego charakterystycznego silnego smaku i zapachu. To zielone warzywo stanowi jeden z podstawowych elementów diety śródziemnomorskiej, ale jest również bardzo popularne w wielu innych rejonach świata, w tym także w Polsce. Cebulę można jeść pod każdą postacią: surową, na przykład w sałatce, oraz gotowaną lub smażoną. Jakie rodzaje cebuli wyróżniamy? Jakie właściwości ma cebula?
Cebula – rodzaje
Cebula jest bardzo popularna w kuchni, jednak najczęściej w kuchni wykorzystujemy żółtą cebulę. Jednak jej mocny aromat nie wszystkim odpowiada. Na szczęście obecnie można bez problemu kupić cebule czerwoną, cebule dymkę, cebule cukrową lub szalotkę.
1. Cebula czerwona ma piękny fioletowo-bordowy kolor. Ma ona dużo delikatniejszy smak, dlatego to właśnie czerwona cebula jest częstym dodatkiem do sałatek. Czerwona cebula jest bardzo popularna w diecie śródziemnomorskiej.
2. Cebula cukrowa ma natomiast bardzo delikatny smak i aromat, dlatego często jest ona zjadana na surowo. Z kolei cebula dymka jest sprzedawana wraz ze szczypiorem. Cebula dymka to małe cebulki zwykle sprzedawane w pęczkach. Jest to idealny dodatek do mięs pieczonych.
3. Cebula dymka świetnie nadaje się również do marynowania, dzięki czemu można ją dodać do sałatki. Warto jednak unikać smażenia cebuli dymki, ponieważ może mieć wówczas gorzki smak.
4. Cebula szalotka to inaczej czosnek askaloński. W kuchni najczęściej cebulę szalotkę wykorzystuje się do wykonania sosu z czerwonego wina. Cechą charakterystyczną jest lekko różowy kolor szalotek po obraniu ze skórki wierzchniej.
Cebula – właściwości zdrowotne i lecznicze
Cebula ma właściwości bakteriobójcze oraz wzmacniające odporność (dzięki zawartości min. siarki). Co ciekawe, mają je zarówno fitoncydy (składniki lotne), które uwalniają się przy krojeniu, tarciu czy miażdżeniu cebuli, jak i związki nielotne, które to znajdują się w samym miąższu (dostarczamy ich sobie poprzez spożywanie cebuli). Dzięki działaniu przeciwbakteryjnemu cebula wspomaga gojenie się ran (poprzez ich dezynfekcję). Cebulę nazywa się nawet naturalnym antybiotykiem. Ponadto, cebula ma właściwości moczopędne, a więc przyspiesza detoksykację organizmu, usuwa nadmiar wody z organizmu, a więc likwiduje opuchliznę, oraz wspomaga walkę z albuminurią, czyli obecnością białka w moczu, oraz uremią, czyli zwiększonym stężeniem mocznika we krwi. Cebula ma również pozytywny wpływ na regulację ciśnienia krwi (zaleca się jej spożywanie osobom cierpiącym na nadciśnienie), poziomu cholesterolu we krwi (obniża poziom tego „złego” oraz podnosi poziom „dobrego”, cebula jest dobrym źródłem roślinnych fitosteroli) oraz poziomu cukru we krwi (a więc powinni wprowadzić ja do diety cukrzycy).Cebulę jadać powinny również osoby zagrożone miażdżycą lub już na nią cierpiące, gdyż zawiera ona substancje działające przeciwzakrzepowo – nie tylko zapobiega pojawianiu się zakrzepów krwi, ale również je rozbija. Dodatkowo, cebula zaostrza apetyt – wspomaga bowiem wydzielanie soków żołądkowych. Działa również przeciwgrzybiczo już w jelitach, gdyż zapobiega gniciu resztek pokarmowych się tam znajdujących. Pozwala również szybciej pozbyć się pasożytów, np. owsików. Cebula jest bogatym źródłem wielu witamin i składników mineralnych. Cebula to dobre źródło witamin: C, B6, kwasu foliowego, biotyny (witaminy H), składników mineralnych: wspomnianej siarki, miedzi, manganu i fosforu. Zawiera również przeciwutleniacze i fitosterole – tym samym ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Syrop z cebuli jest jednym z tzw. „babcinych” czy „domowych” sposobów na kaszel. Do przygotowania domowego syropu na kaszel potrzebne będą: 0,5 kg cebuli i cukier. Pokrojoną w cienkie plasterki cebulę układamy w garnku warstwami, które przesypujemy cukrem. Całość przykrywamy i odstawiamy w stosunkowo ciepłe miejsce na około 3 godziny – po tym czasie cebula powinna już puścić wystarczająco dużo soku. Syrop pijemy 3 razy dziennie (po 1 łyżce). Domowy syrop z cebuli jest niezwykle skutecznym środkiem bakteriobójczym, wzmacniającym odporność organizmu i przyspieszającym powrót do zdrowia. Biały cukier możemy oczywiście zastąpić np. miodem. Warto również wiedzieć, iż cebula, w odróżnieniu od większości innych warzyw, nie traci swoich właściwości podczas obróbki termicznej. Wyjątkiem jest tylko cebula czosnkowa, której nie powinno się z tego powodu gotować.
Cebula – zastosowanie w kuchni
Cebula może być stosowana w dwojaki sposób: zewnętrznie i wewnętrznie. Można ją jeść lub stosować jako kompres na skórę. Surowa cebula jest skutecznym lekiem, zjadanie jednej cebuli dziennie daje nam gwarancję zdrowia. Innym sposobem jest przyrządzanie soków i syropów z cebuli z dodatkiem miodu, soku z cytryny, z marchwi lub z pomidorów. Cebula gotowana jest najgorzej tolerowana i najmniej skuteczna. Dobrze jest natomiast pić wywar z cebuli, który zawiera w sobie dużą ilość składników aktywnych zawartych w cebuli. Okłady z cebuli stosowane na skórę mają silne działanie antybiotyczne. Cebula w kuchni ma nieograniczone zastosowanie. W postaci granulowanej jest wykorzystywana do sosów, zup, potraw z mięs (wołowina, wieprzowina, dziczyzna), twarogu, sałatek. Cebula to świetny dodatek do potraw smażonych, jak np. mięsa, dania z pieczarkami, krokiety. Nadaje potrawom niepowtarzany aromat i niecodzienny smak. Cebula jest uważana za warzywo pikantne, jest najbardziej uniwersalnym warzywem, znanym w kuchni całego świata.